De kwaliteitsborger moet ook de constructieve bouwkwaliteit controleren tijdens het bouwproces. Dus daarvoor hebben wij constructieve kennis nodig. De opleidingseisen hiervoor worden vastgelegd in instrumenten. Als minimumniveau geldt AMVB/MR.

De kwaliteitsborger is niet bevoegd om een stilleggingsprocedure te starten. Dat blijft een taak van de gemeente. Die kan overgaan tot een stilleggingsprocedure op basis van informatie van de kwaliteitsborger. De enige consequentie die de kwaliteitsborger kan toepassen, is weigeren de opleververklaring af te geven aan het eind van het bouwproces.

Gesteld is dat de risicobeoordeling bij de aanvraag plaatsvindt. Maar vermoedelijk wordt deze beoordeling een nader in te dienen stuk. Dan moet de risicobeoordeling dus uiterlijk 3 weken voor de aanvang van het project ingediend zijn. Het borgingsplan is gekoppeld aan de vergunningverlening. De beoordeling van de kwaliteitsborger kan wel eerder beginnen.

Dit is aan de kwaliteitsborger in overleg met de opdrachtgever. Het instrument en de kwaliteitsborger moeten altijd in het register staan. Het bevoegd gezag kan dit niet voorschrijven. Ze kunnen alleen controleren of het gekozen instrument en de kwaliteitsborger passen bij de gevolgklasse.

Als een opdrachtgever zelf zaken doet met leveranciers en alles monteert of bestelt, is er geen sprake van aanneming. In dat geval is er geen opleveringsdossier en formele kwaliteitsborging vereist.

De bouwopzichters die voorheen vanuit het architectenbureau werkten, legden verantwoording af aan de aannemer. De kwaliteitsborger doet dat aan de vergunningshouder. De kwaliteitsborger is onafhankelijk, hij toetst risicogestuurd en of het bouwwerk aan het Bouwbesluit 2012 voldoet. Zijn rol is niet hetzelfde als die van de opzichter.

De Wkb bepaalt dat de kwaliteitsborger en aannemer beide een deel van de inspectiepunten controleert. Daarbuiten kan de aannemer ook bij interne controles fouten ontdekken. Dit moet worden vastgelegd en hersteld. Bij voorkeur voordat de kwaliteitsborger de fouten bemerkt. Dan zal hij namelijk eisen dat de fout hersteld wordt, en dat hiervoor bewijzen gedocumenteerd worden.

Kwaliteitsborgers gebruiken een door de overheid goedgekeurd instrument. Dat kan bijvoorbeeld een certificeringsregeling zijn. In dat instrument wordt beschreven aan welke eisen de kwaliteitsborger moet voldoen.  De wet verbindt hier minimumeisen aan. Bijvoorbeeld een opleiding of minimale ervaring. Kwaliteitsborgers moeten onafhankelijk zijn. Ze mogen dus niet betrokken zijn bij het ontwerp, de bouw, het onderhoud etc. van het bouwwerk dat zij borgen. Er komt een openbaar register waarin alle kwaliteitsborgers opgenomen worden. Daarin staat ook welke instrumente zij mogen toepassen.